Yüzbaşı Zeki… Sina Cephesi’ndeydi Birinci Cihan Harbi’nde… 4. Ordu’da görev yapıyordu. 18 Eylül 1918’de esir düştü İngilizlere. Mısır’da bulunan esir kampına gönderildi. 25 Mayıs 1919’a kadar tutsak kaldı. Mayıs 1919’da tahliye edildi. İstanbul’a geldi. Durum vahimdi. Mütareke İstanbul’u… Her yer İngiliz… Padişah çaresiz… Mustafa Kemal diye bir adam geçmiş Anadolu’ya. Tek kurtuluş umudu o. Bilmez mi Mustafa Kemal’i; öyle ya Atatürk'ün emir subayı Anafartalar’da… Katıldı peşine, gizlice geçti Anadolu’ya. Girdi Mustafa Kemal’in emrine… İnönü Muharebeleri, Büyük Taarruz hep yanındaydı Ata’nın.
9 Eylül’de İzmir’e giren 1. Süvari Tümeni komutanıydı Yüzbaşı Zeki. Sarıkışla’daki Yunan bayrağını indirip yerine Türk bayrağını çekti. Kadifekale’de 4.Alay Komutanı Binbaşı Reşat bayrağı dikerken, Hükümet Konağı’na da Şerafettin İzmir bayrağı çekiyordu. 9 Eylül 1922’de saat 11.00 sularında İzmir tamamen Türk ordusuna geçti. İşte bu Yüzbaşı Zeki İzmir’e ilk giren üç birliğin komutanlarından biriydi.
Savaştan sonra 1 Mayıs 1925’e kadar havacılık eğitimi aldı. 1940’da Milli Savunma Bakanlığı Hava müsteşarlığına getirildi. 4 Şubat 1944 tarihinde ise Türk Hava Kuvvetleri’nin ilk komutanı, 1948’de orgeneral oldu. Askeri alanda Türk havacılığını geliştiren kişiydi. Hava Kuvvetlerinin kurucusu unvanı ile anıldı.
Yeşilköy’de görev yapan uçak mühendislerinden Avni Okar’ın Türk havacılığının ilk dönemlerine ilişkin araştırma yaptığını duyunca hemen destek verdi; “Türkiye'de Tayyarecilik” adıyla kitaplaştırılmasını sağladı.
1939’da temeli atılan ama bir türlü bitirilemeyen Eskişehir Askeri Hava Hastanesi’nin inşaatının tamamlanması için bütçe ayrılmasını sağladı, 27 Ekim 1948 günü de bu hastane onun desteğiyle açıldı.
Çankaya Köşkü’nde Atatürk’ün yanında defalarca buluştu, 18 Mayıs 1938’de Yugoslav Harbiye Nazırı Mariç geldiğinde Atatürk’le birlikte karşılayanlar arasındaydı.
Atatürk Eskişehir’e Tayyare Atölyesine Mayıs 1938’de Sabiha Gökçen ile gittiğinde de zamanın Yüzbaşı Zeki’si de oradaydı.
1950’de Menderes tarafından emekli edildi.
17 Mart 1961’de vefat ettiğinde Gümüş Liyakat Madalyası, Harp Madalyası, Alman Harp Madalyası, İftihar Madalyası, 5. Rütbeden Kılınçlı Mecidi Nişanı, 2. Rütbeden Alman Demir Haç, Kılıçlı İmtiyaz Madalyası ve Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası'na sahipti.
Kızı Ünal Doğan Rahmi Koç Müzesi’ne babasından kalan Dewoitine uçağının modelini hediye etmişti. Sonra ne mi oldu, belirsiz… Hakkında çıkan en son bilgi ise Kadıköy’deki Librairiedepera adlı müzayede şirketi Mehmet Zeki Doğan’ın 104 aile fotoğrafını 400TL’ye satışa çıkarmıştı. Oraya nasıl düştüğü de belirsiz…
Günümüzde hakkında çok fazla bilgi olmamakla beraber İstanbul Havacılık Müzesi’nde bir büstü bulunmaktadır. Bir Zeki Doğan geçti bu hayattan esaretle, İzmir’e giren ilk orduların yüzbaşısı, Atatürk’ün izinde, ilk Türk Hava Kuvvetleri komutanı olarak…
Yazar Tolga Aydoğan
9 Eylül’de İzmir’e giren 1. Süvari Tümeni komutanıydı Yüzbaşı Zeki. Sarıkışla’daki Yunan bayrağını indirip yerine Türk bayrağını çekti. Kadifekale’de 4.Alay Komutanı Binbaşı Reşat bayrağı dikerken, Hükümet Konağı’na da Şerafettin İzmir bayrağı çekiyordu. 9 Eylül 1922’de saat 11.00 sularında İzmir tamamen Türk ordusuna geçti. İşte bu Yüzbaşı Zeki İzmir’e ilk giren üç birliğin komutanlarından biriydi.
Savaştan sonra 1 Mayıs 1925’e kadar havacılık eğitimi aldı. 1940’da Milli Savunma Bakanlığı Hava müsteşarlığına getirildi. 4 Şubat 1944 tarihinde ise Türk Hava Kuvvetleri’nin ilk komutanı, 1948’de orgeneral oldu. Askeri alanda Türk havacılığını geliştiren kişiydi. Hava Kuvvetlerinin kurucusu unvanı ile anıldı.
Yeşilköy’de görev yapan uçak mühendislerinden Avni Okar’ın Türk havacılığının ilk dönemlerine ilişkin araştırma yaptığını duyunca hemen destek verdi; “Türkiye'de Tayyarecilik” adıyla kitaplaştırılmasını sağladı.
1939’da temeli atılan ama bir türlü bitirilemeyen Eskişehir Askeri Hava Hastanesi’nin inşaatının tamamlanması için bütçe ayrılmasını sağladı, 27 Ekim 1948 günü de bu hastane onun desteğiyle açıldı.
Çankaya Köşkü’nde Atatürk’ün yanında defalarca buluştu, 18 Mayıs 1938’de Yugoslav Harbiye Nazırı Mariç geldiğinde Atatürk’le birlikte karşılayanlar arasındaydı.
Atatürk Eskişehir’e Tayyare Atölyesine Mayıs 1938’de Sabiha Gökçen ile gittiğinde de zamanın Yüzbaşı Zeki’si de oradaydı.
1950’de Menderes tarafından emekli edildi.
17 Mart 1961’de vefat ettiğinde Gümüş Liyakat Madalyası, Harp Madalyası, Alman Harp Madalyası, İftihar Madalyası, 5. Rütbeden Kılınçlı Mecidi Nişanı, 2. Rütbeden Alman Demir Haç, Kılıçlı İmtiyaz Madalyası ve Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası'na sahipti.
Kızı Ünal Doğan Rahmi Koç Müzesi’ne babasından kalan Dewoitine uçağının modelini hediye etmişti. Sonra ne mi oldu, belirsiz… Hakkında çıkan en son bilgi ise Kadıköy’deki Librairiedepera adlı müzayede şirketi Mehmet Zeki Doğan’ın 104 aile fotoğrafını 400TL’ye satışa çıkarmıştı. Oraya nasıl düştüğü de belirsiz…
Günümüzde hakkında çok fazla bilgi olmamakla beraber İstanbul Havacılık Müzesi’nde bir büstü bulunmaktadır. Bir Zeki Doğan geçti bu hayattan esaretle, İzmir’e giren ilk orduların yüzbaşısı, Atatürk’ün izinde, ilk Türk Hava Kuvvetleri komutanı olarak…
Yazar Tolga Aydoğan
