 |
| Milyon Taşı |
9. Yüzyılın sonuna kadar her şehrin saati o şehirdeki güneşin doğuş batışına göre ayarlı olduğu için şehirlerin saatleri birbirine uyumlu değildi.
Örneğin Londra'da saat 12:00 iken Liverpool'da 12:20 olabiliyordu. sanayi devrimi ile birlikte fabrikalar hızla artınca üretim bandı mantığında işçilerin aynı saatte işe gelmesi ve makinaları çalıştırması önem kazandı.
Trenler diğer araçlardan çok daha hızlı olduğu için şehirler arasındaki saat farkları insanların kafalarını karıştırıp sorunlara yol açıyordu.
O kadar ki tarifelerde trenin kalkış saati yazıyor ama her şehrin saat ayarı farklı olduğu için uğradığı şehirlere varış saati yazılmıyordu
1847 de tren şirketleri kafa kafaya vererek bu işe bir çare buldular. Tüm tren çizelgelerinin greenwich gözlemevi'ne göre ayarlanmasına karar verdiler.
Devamında ise birçok farklı şirket ve kurum trenlerin kalkış ve varış saatine göre ayarlamaya başladı kendi mesai saatlerini.
Nihayet 1880 de ingiliz hükümeti bir yasa çıkararak tüm ülkede saatlerin greenwich'e göre ayarlanmasını zorunlu kıldı.
Böylece bugün kullandığımız global saat dilimi sistemi doğdu.
19. yüzyıla kadar her ülke güneşe göre kendi zaman kavramını belirlerken, 19. yüzyılın sonlarında demiryollarının ve iletişim ağlarının gelişmesiyle küresel zaman ve saat kavramına duyulan ihtiyaç artıyor.
1884 yılına kadar sıfır meridyeninin Milyon Taşı’nın bulunduğu İstanbul’dan geçtiği kabul edilirdi.
Dolayısıyla dünyada birçok ülke saatlerini İstanbul’a göre ayarlardı. Hatta haritalar bu nokta esas alınarak hazırlanır ve yönler buraya göre bulunurdu.
1884 yılının Ekim ayında, dünyanın büyük bölümünü oluşturan 25 ülkeden 41 delege, ‘Uluslararası Meridyen Konferansı’ için Washington DC’de bir araya geldi.
 |
| Uluslararası Meridyen Konferansı Heyeti |
Küresel saat düzeni ve onun başlangıç meridyenini belirlemek için yapılan toplantının kayıtlarında ‘Turkey’ olarak yazılan Osmanlı İmparatorluğu’nu, Rüstem Efendi temsil etti.
Peki başlangıç meridyeni hangisi olacaktı?
En büyük rekabet Paris ve Londra arasında yaşanır.
1884 itibarı ile dünya deniz ticaretinin yüzde 72’si, dünyanın süpergücü olan Britanya İmparatorluğu’nun Greenwich Kraliyet Gözlemevini saat olarak baz almaktaydı.
Bu konferansta yapılan oylama sonucu 22 oyla Greenwich "0 meridyeni" olarak belirlendi.
Oylamada,
San Domingo karşı,
Fransa ile Brezilya ise çekimser oy kullanıyor.
Sonuçta buradan geçen meridyen başlangıç meridyeni olarak kabul edildi.
İşte Greenwich Mean Time (GMT) insanlığın yaşamına böyle girdi.
Yani başlangıç meridyeni olarak Greenwich’in seçilmesinin bilimsel hiçbir sebebi yok.
Ekonomik ve daha çok da emperyal bir nedeni var.
 |
| Greenwich'in Bugünkü Görünümü |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder